Boşanma Öncesi İhtiyati Tedbir

Eşlerin evlilik birliğini sürdürmeleri imkânsız hale geldiklerinde taraflar boşanmaya karar vermektedir. Çekişmeli boşanma davaları uzun soluklu olmakta ve epey zor geçmektedir çünkü özellikle uzun evliliklerde evlilik birliği içerisinde birtakım edinilen mallar söz konusu olmakta ve boşanma aşamasında bunların kime kalacağı konusunda taraflar anlaşamamaktadır. Dolayısıyla bu malların kime kalacağı konusunda anlaşılamadığı takdirde mahkeme epey araştırmalar yapmakta ve buna göre kararını vermektedir.

Evlilik süresi boyunca eşler malvarlığı değerleri üzerinde diledikleri gibi tasarrufta bulunabilmektedir ancak evlilik birliği içerisinde edinilen mallar boşanma sırasında mal paylaşımına dahil edilmektedir. İşte boşanma sonrasında bu evlilik birliği içerisinde edinilmiş malların kime kalacağı tartışma konusu olabilmektedir. Çünkü taraflar arasında herhangi bir anlaşma yok ise kural olarak edinilmiş mallara katılma rejimi uygulanacak ve evlilik birliği içerisinde edinilmiş mallar ½ (yarı yarıya) oranında eşler arasında paylaşılacaktır.

Boşanma öncesi ihtiyati tedbir, boşanma davalarının uzun süreçli olması nedeniyle ve eşlerin söz konusu malları paylaşmak istememesi nedeniyle diğer eşten habersiz olarak evlilik birliği içerisinde edinilen taşınır veya taşınmaz malları bu süreçte elden çıkarmaktadır. Eşler evlilik birliği içerisinde edinilen malları alelacele satabilir, saklayabilir, bağışlayabilir veya bir şekilde elinden çıkarabilir. İşte bu yazımızda bu mallar nasıl korunabilir ve nasıl ihtiyati tedbir koyulabilir bunu ayrıntılı olarak açıklayacağız.

Tahmini okuma süresi 8 dakika

İhtiyati Tedbir Nedir?

Anlaşmalı boşanma davaları kısa sürmekte ise de çekişmeli boşanma davalarının sonuçlanması uzun bir zaman almaktadır. Çekişmeli boşanma davası ilk derece mahkemesi tarafından karara bağlansa dahi tarafların başvurabileceği istinaf ve temyiz kanun yolları bulunmaktadır bu nedenle bir boşanma kararının kesinleşmesi 3 yıl veya daha fazla bir zamanı almaktadır. Bu uzun zaman sürecinde mevcut durumda birtakım değişiklikler meydana gelebilir ve tarafların haklarını elde etmesi zorlaşabilir veya imkânsız hale gelebilir yahut bu süreçte bir zarar doğabilir. Örneğin boşanma davası devam ederken taraflar evlilik birliği içerisinde elde edilen malları satabilir, bağışlayabilir veya bir üçüncü kişiye devredebilir işte bu durumların olmaması ve tarafların haklarını elde etmesinin güçleşmemesi için taraflara sağlanan bu hukuki korumaya ihtiyati tedbir denir. İhtiyati tedbir kararı geçici bir hukuki korumadır.

İhtiyati Tedbir Şartları Nelerdir?

İhtiyati tedbir kararının alınabilmesi için öncelikle hem boşanma davası hem mal paylaşımına ilişkin davanın açılması gerekmektedir. Çünkü ihtiyati tedbir mutlaka uyuşmazlık konusu hakkında verilir. Dava konusu edilmeyecek bir şeyin ihtiyati tedbir konusu olması mümkün değildir bu nedenle ihtiyati tedbir talep edilecekse hem boşanma davası hem mal tasfiyesine ilişkin dava açılmalıdır.

İhtiyati tedbir Hukuk Muhakemeleri Kanunu Madde 389’da düzenlenmiştir:

İhtiyati tedbirin şartları MADDE 389- (1) Mevcut durumda meydana gelebilecek bir değişme nedeniyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkânsız hâle geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi hâllerinde, uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebilir.

İhtiyati tedbir talep edebilmek için aşağıda sayılan şartların gerçeklemesi gerekmektedir:

Mevcut durumda meydana gelebilecek bir değişme nedeniyle

• Hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağı

veya

• Hakkın elde edilmesinin imkansızlaşması

veya

• Gecikme sebebiyle bir sakıncanın

yahut

• Gecikme sebebiyle ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi

gerekmektedir.

Yukarıda sayılan durumlardan bir tanesinin gerçekleşmesi ihtimalinde ihtiyati tedbir kararı istenebilecektir.

İhtiyati Tedbir Hangi Mallar Üzerinde Alınır?

Aile Konutu

Boşanma davası öncesinde veya boşanma davası devam ederken taraflar oturdukları aile konutunun kendilerinden habersiz satılmasına engel olabilir. Bunun için oturulan eve “Aile Konutu Şerhi” koydurulması gerekmektedir.

Aile konutu, eşlerin birlikte yaşamlarını sürdürmeleri amacıyla ayrılan ve aynı konutta iki tarafın da yaşama hakkını güvenceye alan hukuksal kurumdur. Aile konutu kısaca tarafların ve varsa çocuklarının yaşamlarını sürdürdükleri evdir. Aile konutu hukukumuzda önemli bir yere aittir bu nedenle Türk Medeni Kanunu Madde 194’te düzenleme altına alınmıştır:

“Aile konutu Madde 194- Eşlerden biri, diğer eşin açık rızası bulunmadıkça, aile konutu ile ilgili kira sözleşmesini feshedemez, aile konutunu devredemez veya aile konutu üzerindeki hakları sınırlayamaz.

Rızayı sağlayamayan veya haklı bir sebep olmadan kendisine rıza verilmeyen eş, hâkimin müdahalesini isteyebilir.

Aile konutu olarak özgülenen taşınmaz malın maliki olmayan eş, tapu kütüğüne konutla ilgili gerekli şerhin verilmesini tapu müdürlüğünden isteyebilir.”

Taraflar mahkemeden birlikte oturdukları eve “Aile Konutu Şerhinin” koyulmasını talep edebilir. Bu sayede tarafların taşınmaz üzerinde tasarrufları kısıtlanmış olacak, eğer eşlerden biri rıza göstermez ise söz konusu aile konutu satılamayacak veya kiralanamayacaktır. Taraflar aile konutunun boşanma öncesi veya sonrasında korunmasını istiyorsa mahkemeden bu tedbirin konulmasını talep edebilecektir. Taraflar Aile Mahkemesinden bu şerhin konulmasını talep edebilir.

Her Türlü Taşınır, Taşınmaz, Başkaca Hak ve Alacaklar

Taraflar evlilik birliği içerisinde alınan taşınır veya taşınmaz mallar veya başkaca hak veya alacak malvarlığı değerlerinin korunması için ihtiyati tedbir kararı isteyebilir. Hâkim de bu sırada mal kaçırma eylemlerinin önlenmesi amacıyla evlilik birliği içerisindeki alınan taşınır veya taşınmaz mallara yönelik ihtiyati tedbir koyabilir. Koyulan ihtiyati tedbirler söz konusu taşınır veya taşınmaz mallar üzerine konulan bir hukuki korumadır bu şekilde söz konusu taşınır veya taşınmaz malları bir başka kişiye satışı önlenmektedir. Bu şekilde taraflar evlilik birliği içerisinde edinilen mallar üzerine ihtiyati tedbir koydurarak malların satılmasını engelleyebilir.

Örneğin evlilik birliği içerisinde alınan konut, arsa, araba, sanal para (Bitcoin vs.) gibi malvarlığı değerlerine ilişkin ihtiyati tedbir koyulabilir ve bu sayede bu malların bir üçüncü kişiye devredilmesi engellenir.

İhtiyati Tedbir Kararı

MADDE 391- “(1) Mahkeme, tedbire konu olan mal veya hakkın muhafaza altına alınması veya bir yediemine tevdii ya da bir şeyin yapılması veya yapılmaması gibi, sakıncayı ortadan kaldıracak veya zararı engelleyecek her türlü tedbire karar verebilir.

İhtiyati tedbir kararı verirken hâkim söz konusu mallar hakkında her türlü karar verebilecektir.

İhtiyati Tedbir Nereden Talep Edilir?

Hukuk Muhakemeleri Kanunu

İhtiyati tedbir talebi MADDE 390- (1) İhtiyati tedbir, dava açılmadan önce, esas hakkında görevli ve yetkili olan mahkemeden; dava açıldıktan sonra ise ancak asıl davanın görüldüğü mahkemeden talep edilir.

İhtiyati tedbir kararı kanun düzenlemesine göreeğer boşanma dava açılmadan önce talep edilecekse asıl davanın görüleceği mahkemeden tedbir talep edilmelidir. Buna göre görevli mahkeme Aile Mahkemesinden talep edilecektir.

Yetkili Mahkeme ise boşanma davasına bakmaya yetkili olan mahkeme mal rejiminin tasfiyesini, yani boşanma halinde mal paylaşımını yapmakla da yetkilidir. Buna göre boşanma davasına bakmakla yetkili mahkeme eşlerden birinin yerleşim yeri veya davdan önce son defa altı aydan beri birlikte oturdukları yer mahkemesidir. İhtiyati tedbir kararı da bu mahkemeden istenecektir.

Eğer boşanma davası ve mal paylaşımı davası açılmış ise açılan davanın görüldüğü mahkemeden ihtiyati tedbir talep edilecektir. Dava açıldıktan sonra başka mahkemeden tedbir talep edilemez. Çünkü artık derdest bir dava söz konusudur.

Boşanma öncesi ihtiyati tedbir ile sık sorulan sorular

İstanbul Boşanma Avukatı – Küçükçekmece Boşanma Avukatı

Arena Hukuk Bürosu

Boşanma davalarında deneyimli avukat ekibimiz yanınızda olacaktır.

Avukat Cem AKYAZI Adalet Bakanlığı Arabulucular Siciline kayıtlı uzman arabulucudur. Tarafların duygusal durumlarından uzaklaşarak menfaatlerine odaklanmalarını sağlama aşamasında yanınızda olacaktır.

Ayrıca Boğaziçi Üniversitesinden pedagojik formasyon eğitimi almıştır.

Avukat Mücahit Ahmet TUMBUL 10 yıldan fazla mahkeme tecrübesi ile boşanma davalarınızda hukuki danışmanlıkta bulunacaktır.

Boşanma avukat ücreti için bilgi alabilirsiniz.

Arena Hukuk Bürosu

Bilgi için:  0212 706 90 30

Boşanma davasıyla ilgili makalemizi okumanızı öneririz.

Küçükçekmece Avukat – Google Haritalarımız için tıklayınız.