Evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle boşanma
Evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle boşanma
Eski adıyla şiddetli geçimsizlik, yeni adıyla evlilik birliğinin temelinden sarsılması boşanma davalarında her kapıyı açan bir anahtar gibidir. Kapsamı çok geniş olması nedeniyle neredeyse her boşanma davasında boşanma nedeni olarak gösterilmektedir.
Evlilik birliğinin temelinden sarsılması şartları
Temel olarak üç şartın sağlanması halinde evlilik birliğinin sarsılması nedeniyle boşanmaya karar verilecektir. Bu üç şart:
A – Evlilik birliğinin sarsılmasına sebep olan olayın varlığı
B – Ortak hayatın sürdürülmesinin eşlerden beklenemez olması
C – Daha kusurlu olunduğuzun ileri sürülmemesi ya da sürülse de mahkemece kabul edilmemesi
Bu şartları ayrıca incelemek gerekecektir.
Evlilik birliğinin sarsılmasına neden olan olayın varlığı
Evlilik birliğinin temelinden sarsılmasına neden olabilecek olaylar nelerdir? Genel başlıklar altında birkaç örnekle anlatılmaya çalışılmıştır, belirtilenlerle sınırlı değildir.
Tehdit etmek
Gerek diğer eşe, gerek diğer eşin anne, baba, kardeş gibi aile bireylerine yönelik tehditlerdir.
Aşağılayıcı ve küçük düşürücü sözler
“Sen erkek misin?, baba olmayı hak etmiyorsun, kafan basmaz, bunların ailesi soysuz…” tarzı ifadeler örnek verilebilir. Memleket, dini duygular gibi değerlerle alay etmek de bu kapsamdadır.
Hakaret etmek
Eşe ya da eşin ailesine yönelik her türlü hakaret
Fiziksel şiddette bulunmak
Eşe ya da eşinin ailesine karşı fiziksel şiddet, eşyalara zarar vermek.
Sadakat yükümlülüğüne aykırı davranışlar
Sadakat yükümlülüğüne aykırı davranışlar, karşı cinsle sık sık iletişimde bulunulması gibi davranışlar da evlilik birliğinin sarsıldığına delil teşkil edecektir.
Birlik görevlerinin ihmal edilmesi
Telefonda aşırı vakit harcamak, temizliğine dikkat etmemek, ilgisiz olmak gibi
Birlikte yaşamaktan kaçınmak
Ortak konutu çok sık terk etmek, aile evine gitmek, ilgisiz iletişimsiz olmak.
Güven sarsıcı davranışlarda bulunmak
karşı cinsle sıcak ilişkiler kurmak, mesajlaşmak, çok sık telefonda konuşmak, ilgili olduğunu belirtmek, eski sevgililerden bahsetmek
Mali yönden ortak hayatı sıkıntıya sokacak eylemlerde bulunmak
Aşırı savurganlık, borca batma
Aile birliği dışında aile birliğine zarar verecek eylemlerde bulunmak
Hapse girmek, bahis oynamak.
Cinsel yaşamda kabul edilemeyecek istek ve eylemler
Çeşitli anormal cinsel istekler
Eşin ailesinden gelen müdahalelere ihmali davranışlarda bulunmak
Çocuk için yapılan baskıya sessiz kalmak, eleştiri boyutunu aşan değerlendirmelere sessiz kalmak
Ortak konutla ilgili tutum ve davranışlar
Ortak konuta gelmeyerek başka yerlerde kalmak
Sevmediğini, beğenmediğini, tiksindiğini söyleyerek duygusal yönden tahribat
Sürekli alaycı eleştirel yaklaşımlar, fiziksel özelliklerle alay etmek
İntihara teşebbüs
Diğer eşin davranışları intihara neden olduysa mahkemece ret edilecektir.
Eşin aileyle olan ilişkisine karşı tutumlar
Diğer eşin aile bireylerini eve sokmamak, gitmesine engel olmak, telefonla konuşmasına müsaade etmemek
Asılsız şikayette bulunmak
Boşanma nedenlerinin sağlanması için gerçek olmayan savcılık şikayetleri yapmak
Asılsız ifadeler ve dedikodu
Gerçek olmamasına rağmen iffetsiz olduğunu belirtmek
Çocukları evden göndermek
Çocukları istemediğini belirtmek
Önceki evlilikten olan çocuklara kötü muamele
Diğer eşin önceki evliliğinden olan çocuklara karşı olumsuz tavırlar, maddi yardımda bulunulmasına engel olma, eve sokmama
Eşin yaşam şekline müdahale
Giyime, makyaja, gezmeye yapılan müdahaleler
Çocuk istememek
Çocuk sahibi olmak istememek
Aşırı kıskançlık
Baskı ve gereksiz kıskançlıklar
Eşin aile ilişkilerine müdahale
Anne babaya refakat etmemesini istemek
Cinsel birleşmenin gerçekleşmemesi
Kısa süreli olmamakla birlikte cinsel ilişki yaşanmaması
Aile sırlarını açığa vurmak
Gizli kalması gereken müstehcen bilgileri yaymak
Başkaca nedenler
- Sağlık ve bakıma özen göstermemek
- Misafire karşı uygunsuz davranışlarda bulunmak
- Gecelere kadar çalışmaya zorlamak
- Efsun yaptırmak, büyü, muska işleri
- Baba evine yollamak
- Diğer eşin ailesine kızlarını almasını söylemek
- İstenmeyen arkadaşları eve getirmek
- Dini olarak boşandığını belirtmek
Ortak hayatın sürdürülmesinin eşlerden beklenemez olması
Evlilik birliğinin sarsılması nısbi boşanma sebebidir, başka bir deyişle ortak hayatın sürdürülmesi eşlerden beklenemeyecek bir durumun varlığı aranacaktır.
Her olay kendine özgü durumlar içerir, yani bir evlilikte sorun olmayan bir durum diğer evlilikte boşanma sebebi olabilir. Dava konusu edilen olay neticesinde tarafların birlikte yaşayamayacak durumda olduklarının mahkemece anlaşılması gerekmektedir.
Olayların tahlilinde hakimin yetkisi oldukça geniştir. Dava konusu olayın ardından eşler ortak yaşama devam ettiyse hakim evlilik birliğinin sarsılmadığına karar verebilir.
Diğer yandan yaşanan olayın eşlerden biri için ortak hayatın çekilmez hale gelmesine neden olması yeterlidir.
Davayı açanın daha kusurlu olduğunun ileri sürülmemiş olması ya da ileri sürülse de mahkemece kabul edilmemesi
Boşanma davasında eşlerin kusurları birbiriyle yarışır. Davayı evlilik birliğinin sarsılmasına dayandırarak açan eş, diğer eşin daha kusurlu olduğunu ispat etmelidir. Davaya karşı dava açılmaması halinde ve davayı açan eşin kusurunun daha fazla olduğunun ispatı halinde boşanmaya karar verilemeyecektir.
Boşanma davalarında esasa etki etmeyen olaylar
– Evlilik öncesinde yaşanmış olanlar
– Düğün yapmadan evlenilmiş olması
– Affedilmiş olaylar
– Hoşgörü ile karşılanan olaylar
– Olay sonrası barışılması ve bir arada yaşamaya devam olunan olaylar
– Boşanma esnasında eşlerin aynı konutta yaşamaya devam etmesi
– Zaman zaman bir araya gelinmesi affetme sonucunu oluşturmaz
– Baba evine gittikten sonra geri dönmek
– Boşanma davası açıp feragat edilmesinden önceki olaylar
– Öğrenilen kusura rağmen evlenilmesi
– Çocuklar için birlikte yaşadığına dair beyan af niteliğinde değildir.
– Hukuka aykırı elde edilen deliller
Terditli boşanma davası nedir?
Boşanmayı sağlayan bir çok neden vardır. Örneğin zina ispatlandığı halde dava sonunda çok avantajlı sonuçlar elde edilir. Ancak davayı açarken sadece zina boşanma nedenine dayanılması ve devamında dava sürecinde zinanın ispat edilmemesi davanın ret olması ile sonuçlanacaktır. Dolayısıyla dava dilekçesinde zina ile boşanmanın kabul edilmesi, bu mümkün değilse evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle davanın kabul edilmesi talep edilir. Başka bir deyişle birinci istek kabul edilmezse ikinci isteğin kabul edilmesi şeklinde açılan davalar terditli olarak açılan davalardır.
En çok dayanılan neden evliliğin sarsılması kanun maddesi TMK 166
“VI. Evlilik birliğinin sarsılması
Madde 166- Evlilik birliği, ortak hayatı sürdürmeleri kendilerinden beklenmeyecek derecede temelinden sarsılmış olursa, eşlerden her biri boşanma davası açabilir.
Yukarıdaki fıkrada belirtilen hâllerde, davacının kusuru daha ağır ise, davalının açılan davaya itiraz hakkı vardır. Bununla beraber bu itiraz, hakkın kötüye kullanılması niteliğinde ise ve evlilik birliğinin devamında davalı ve çocuklar bakımından korunmaya değer bir yarar kalmamışsa boşanmaya karar verilebilir.
Evlilik en az bir yıl sürmüş ise, eşlerin birlikte başvurması ya da bir eşin diğerinin davasını kabul etmesi hâlinde, evlilik birliği temelinden sarsılmış sayılır. Bu hâlde boşanma kararı verilebilmesi için, hâkimin tarafları bizzat dinleyerek iradelerinin serbestçe açıklandığına kanaat getirmesi ve boşanmanın malî sonuçları ile çocukların durumu hususunda taraflarca kabul edilecek düzenlemeyi uygun bulması şarttır. Hâkim, tarafların ve çocukların menfaatlerini göz önünde tutarak bu anlaşmada gerekli gördüğü değişiklikleri yapabilir. Bu değişikliklerin taraflarca da kabulü hâlinde boşanmaya hükmolunur. Bu hâlde tarafların ikrarlarının hâkimi bağlamayacağı hükmü uygulanmaz.
Boşanma sebeplerinden herhangi biriyle açılmış bulunan davanın reddine karar verilmesi ve bu kararın kesinleştiği tarihten başlayarak üç yıl geçmesi hâlinde, her ne sebeple olursa olsun ortak hayat yeniden kurulamamışsa evlilik birliği temelden sarsılmış sayılır ve eşlerden birinin istemi üzerine boşanmaya karar verilir.”
“Evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle boşanma”