İşe Başlatmama Tazminatı Nedir?
İşçinin iş sözleşmesi bildirimli fesih ile feshedilebilir. İş sözleşmesinin feshedilmesinin geçerli olabilmesi için geçerlilik şartları vardır. İş sözleşmesi işveren tarafından fesih edilecekse fesih sebebini açıkça göstermeli, gösterdiği sebebin geçerli bir sebep olması ve bunun açıkça fesih bildirimi ile işçiye bildirilmesi gerekmektedir. İşte işveren bu fesih şartlarına uymadığı takdirde işçide bu feshin geçersiz olduğunu ileri sürebilecek ve işe iade davası açabilecektir. İşe iade davası hakkında detaylı bilgi için “İşe İade Davası” başlıklı yazımızı okumanızı öneririz. İşe başlatmama tazminatı İş Kanunu Md. 21’de düzenleme altına alınmıştır.
Geçersiz sebeple yapılan feshin sonuçları Madde 21 – İşverence geçerli sebep gösterilmediği veya gösterilen sebebin geçerli olmadığı mahkemece veya özel hakem tarafından tespit edilerek feshin geçersizliğine karar verildiğinde, işveren, işçiyi bir ay içinde işe başlatmak zorundadır. İşçiyi başvurusu üzerine işveren bir ay içinde işe başlatmaz ise, işçiye en az dört aylık ve en çok sekiz aylık ücreti tutarında tazminat ödemekle yükümlü olur.
Mahkeme veya özel hakem feshin geçersizliğine karar verdiğinde, işçinin işe başlatılmaması halinde ödenecek tazminat miktarını da belirler.
İşe iade davası sonucunda mahkeme feshin geçersizliğine ve işçinin işe iadesine karar verdiği takdirde işçi mahkeme kararının kesinleşme tarihinden itibaren 10 içerisinde işe başlamak için işverene başvuruda bulunmalıdır.
İşçi 10 günlük süre içerisinde işverene başvuruda bulunduğu takdirde işveren işçiyi 1 ay içerisinde işe başlatmak zorundadır. İşçinin işverene başvurmasına rağmen işveren 1 ay içerisinde işçiyi başlatmamışsa bu takdirde işveren mahkeme kararına uymamış demektir. Bu durumda işverenin işçiyi işe başlatmaması nedeniyle işçiye işe başlatmama tazminatı ödemekle yükümlü olacaktır.
İş Kanunu Md. 21 gereğince işçiyi işe başlatmayan işveren, en az 4 ay en çok 8 aylık ücret tutarında tazminat ödemekle yükümlüdür.
Feshin geçersizliğine ve işçinin işe iadesine karar veren mahkeme aynı zamanda işçinin işe başlatılmaması halinde ödenecek tazminata da karar vermesi gerekir.
İşe Başlatmama Tazminatı İsteyebilmenin Koşulları
1.İşçi işe iade davası açtığı takdirde bu davada yalnızca feshin geçersizliğine ve işe iade edilmesine karar verilmesini talep etmelidir.
2.İşe iade davasında mahkeme işveren tarafından yapılan feshin geçersizliğine ve işçinin işe iadesine karar vermelidir.
3.İşçi mahkeme kararının kesinleşmesinden itibaren 10 gün içerisinde işe başlamak için işverene başvurmuş olmalıdır.
4.İşveren süresi içinde başvuran işçiyi 1 ay içerisinde işe başlatmamış olmalı yahut başlatmayacağını açıkça beyan etmelidir.
İşe Başlatmama Tazminatının Miktarı ve Hesaplanması
İşverenin işçiyi işe başlatmaması durumunda en az 4 ay en çok 8 aylık ücret tutarında tazminat ödemekle yükümlü olacaktır.
Tazminat miktarı hakim tarafından takdir edilecektir. Yargıtay işe başlatmama tazminatının üst sınır üzerinden belirlenmesini uygun bulmamaktadır. Yargıtay’a göre tazminatı belirlerken eğer alt sınırdan uzaklaşıyorsa bunun sebebini açıklamalı ve gerekçelendirmelidir.
Yargıtay kararlarına göre işe başlatmama tazminatının işçinin kıdemi, fesih sebebi, şekli gibi hususların nazara alınarak miktarın belirlenmesi gerekmektedir.
Tazminat tutarı belirlenirken İş Kanunu Md.21’e göre işçinin dava tarihindeki ücreti esas alınır.
Kanunda tazminatın hesaplanması için bir usul öngörülmemişse de Yargıtay’ın yerleşmiş içtihatına göre şu şekilde bir usul öngörülmüştür.
Yargıtay uygulamasına göre yıllık ücretli izinle ilgili İşK.’nun 53. maddesindeki kıdem süreleri dikkate alınarak 6 ay ile 5 yıl arasında kıdemi olan işçi için 4, 5 yıl ile 15 yıl arasında kıdemi olan işçi için 5, 15 yıldan fazla kıdemi olan işçi için 6 aylık ücreti tutarında işe başlatmama tazminatının belirleneceği, fesih sebebine göre bu miktarda azami sınırın 8 ay olarak belirlenmiştir.
İşe Başlatmama Tazminatının Alacaklısı ve Borçlusu
İşe başlatmama tazminatının alacaklısı iş sözleşmesi feshedilen işçidir. İşe başlatmama tazminatının istenebilmesi için işçinin çalıştığı iş yerinde en az 30 işçi çalıştırılıyor olması, işçinin en az 6 aylık kıdeme sahip olması, işçinin sözleşmesinin belirsiz süreli olması gerekmektedir. Dava sonunda feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilirse bu takdirde işçi tazminatın alacaklısı konumuna gelmektedir.
İşçinin iş sözleşmesini fesheden işveren ve mahkeme kararına rağmen işçiyi işe başlatmayan işveren işe başlatmama tazminatının borçlusu olacaktır.
İşe başlatmama tazminatı genel zamanaşımına tabidir. Buna göre Türk Borçlar Kanunu Md. 146 gereğince 10 yıllık zamanaşımına tabidir.
İşveren işçinin süresi içinde işe iade talebiyle kendisine başvurma tarihinden itibaren 1 ay içinde işçiyi işe başlatmaz ise borç muaccel hale gelecektir. Bu sebeple bu tarihten itibaren faiz işleyecektir. İşleyecek olan faizin türü yasal faizdir.
Arabuluculuk Görüşmelerinde Anlaşılması
Taraflar işe iade davası öncesinde zorunlu arabuluculuğa başvurmaktadır. Taraflar bu arabuluculuk görüşmelerinde anlaşabilir. Bu takdirde işe başlatmama tazminatının arabuluculuk aşamasında belirlenmesi zorunludur. Bu tutar arabuluculuk son tutanağına yazılmalıdır.
Diğer yazılarımızı okumanızı öneririz.
İstanbul Avukatı – Küçükçekmece Avukatı
Arena Hukuk Bürosu
Avukat Cem AKYAZI Adalet Bakanlığı Arabulucular Siciline kayıtlı uzman arabulucudur. Tarafların duygusal durumlarından uzaklaşarak menfaatlerine odaklanmalarını sağlama aşamasında yanınızda olacaktır.
Ayrıca Boğaziçi Üniversitesinden pedagojik formasyon eğitimi almıştır.
Avukat Mücahit Ahmet TUMBUL 10 yıldan fazla mahkeme tecrübesi ile boşanma davalarınızda hukuki danışmanlıkta bulunacaktır.
Boşanma avukat ücreti için bilgi alabilirsiniz.
Arena Hukuk Bürosu
Bilgi için: 0212 706 90 30
Küçükçekmece Avukat – Google Haritalarımız için tıklayınız.