Kadın evlendikten sonra tek başına kızlık soyadını kullanabilecek mi?
Kadınlar evliyken kızlık soyadını tek başına kullanabilecek.
Anayasa Mahkemesi’nin Türk Medeni Kanunu’nun 187. maddesini iptal etmesinin ardından artık evlenen kadınlar ad-soyadları değişmeden evliliklerine devam edebilecekler.
Türk hukukunda kadın, evlendikten sonra kocasının soyadını almak zorundaydı.
2014 yılından itibaren kadınlar kızlık soyadlarını kocalarının soyadı ile birlikte kullanabilmekteydi.
28/04/2023 Cuma tarihli ve 32174 Saylı Resmi Gazetede yayınlanan Anayasa Mahkemesi’nin 2022/155 Esas 2023/38 Karar 22/02/2023 tarihli kararı ile Türk Medeni Kanunu Madde 187’nin iptaline karar verilmiştir.
Böylelikle artık kadınlar soyisimlerinde değişiklik olmadan evliliklerine devam edebilecektir.
1.Türk Medeni Kanunu Madde 187’nin iptali ne anlama gelir?
İptal edilen hüküm şu düzenlemeyi içermekteydi:
“Kadının soyadı
Madde 187- Kadın, evlenmekle kocasının soyadını alır; ancak evlendirme memuruna veya daha sonra nüfus idaresine yapacağı yazılı başvuruyla kocasının soyadı önünde önceki soyadını da kullanabilir.”
4721 Sayılı TMK
Artık kadınlar dava açmaya gerek kalmadan, soyisimlerini evlenseler dahi değiştirmek zorunda değildir.
2.Anayasa Mahkemesinin Kararı Ne Zaman Yürürlüğe Girecek?
Kararda “…9 ay sonra yürürlüğe gireceği..” belirtilmiştir. Buna göre 28/01/2024 tarihinden sonra kadınlar artık evlenmeleriyle soyadlarının zorunlu olarak değişmesiyle karşı karşıya kalmayacaklardır.
3.Anayasa Mahkemesi Kararının İçeriği
İstanbul 8.Aile Mahkemesi Türk Medeni Kanunu Madde 187’nin Anayasanın 2, 10, 17, 20, 90 ve 153.maddelerine aykırılı olduğunu ileri sürerek iptaline karar verilmesini talep etmiştir. İstanbul 8.Aile Mahkemesi “soyadının kadının kimliği ile kişiliğinin bir parçasını oluşturduğu, itiraza konu kuralla kadının evlenmeden önceki soyadını kullanma hakkına getirilen sınırlamanın meşru bir amacının bulunmadığı, erkeğin doğumla kazandığı soyadını ömrü boyunca kullanması mümkün iken aynı hakkın kadına tanınmamasının eşitlik ilkesiyle bağdaşmadığı, AİHM söz konusu farklı muamele nedeniyle ihlal kararları verdiği, ayrıca bireysel başvuru alanında Anayasa Mahkemesince verilen ihlal kararlarının da bulunduğu ancak değiştirilmeyen kuralın idare tarafından uygulanmaya devam edildiği, bu durumun ise Anayasa Mahkemesi kararlarının bağlayıcılığı ilkesinin ihlal ettiği belirtilerek kuralın Anayasa’nın 2, 10, 17, 20, 90 ve 153.maddelerine aykırı olduğunu” ileri sürerek TMK 187’nin iptalini talep etmiştir.
Anayasa Mahkemesi 22/02/2023 tarih 32174 sayılı kararında:
“kadının evlendikten sonra kocasının soyadını almasının ailenin ortak bir soyadını almasının ailenin ortak bir soyadına sahip olmasını mümkün kılan tek seçenek olmadığı açıktır. Bu bağlamda eşlerden birinin soyadını veya bunun dışında bir adı ortak soyadı olarak belirleme imkanının tanınması ya da ortak soyadının eşlerin evlenmeden önceki soyadlarının birleşimden oluşacağının öngörülmesi de mümkündür.
Evlenmeden önceki soyadının evlendikten sonra da tek başına kullanılması bağlamında kadın ve erkek arasında kuralla öngörülen farklı muamelenin nesnel ve makul bir temele dayanmaması sebebiyle eşitlik ilkesini ihlal ettiği” sonucuna ulaşmıştır.
https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2023/04/20230428-9.pdf
Boşanma Avukatı – Küçükçekmece Boşanma Avukatı
Boşanma davasıyla ilgili makalemizi okumanızı öneririz.
