İstifa Edersem Tazminat Alabilir Miyim?
Bazı şartların varlığında istifa etmek yerine haklı fesih hakkınızı kullanırsanız tazminatlarınızı alabilirsiniz. İş hayatının zorlu temposu, işverenle yaşanan sorunlar ya da kişisel sebepler nedeniyle pek çok çalışan “istifa” etmeyi gündemine alıyor. Ancak çoğu zaman çalışanların aklında benzer bir soru beliriyor:
“İstifa Edersem Tazminat Alabilir Miyim ?”
Genel kural, istifa eden çalışanın tazminat alamayacağı yönündedir. Zira kıdem tazminatı, işçinin kendi isteği dışında işten çıkarılması halinde ödenen bir haktır. Ancak bu kuralın bazı istisnaları bulunur. Eğer işçi, işverenin yasaya aykırı davranışları nedeniyle iş akdini sonlandırıyorsa bu durum “haklı nedenle fesih” sayılır ve kıdem tazminatı alma hakkı doğar.
İstifa ile Haklı Fesih Arasındaki Fark Nedir?
İstifa, çalışanın hiçbir gerekçe sunmaksızın işten kendi isteğiyle ayrılmasıdır. Bu durumda tazminat hakkı doğmaz.
Ancak bazı özel durumlarda, işçi kanunen tanınan haklarını kullanarak iş sözleşmesini tek taraflı ve haklı bir gerekçeyle feshedebilir. İşte buna haklı nedenle fesih denir. Bu tür fesihlerde, çalışan tazminatını talep edebilir. Üstelik işverene süre vermek zorunda da değildir, derhal iş bırakılabilir.
Haklı Fesih Hangi Durumlarda Geçerlidir?
Aşağıda belirtilen durumlar, çalışanların yasal olarak kıdem tazminatı alabilecekleri haklı fesih örnekleridir:
🔹 Uzun Süreli Ücret Ödememesi
İşverenin maaşı sürekli geciktirmesi ya da hiç ödememesi, işçinin sözleşmesini haklı olarak feshetmesine yol açar. Ücret alacağınızı bahane ederek sözleşmenizi sona erdirerek, tazminat haklarınızı da alarak çalışmanızı sonlandırabilirsiniz.
🔹 Fazla Mesai Ücretinin Ödenmemesi
Haftalık 45 saatin üzerinde çalıştırılan işçiye fazla mesai ücreti ödenmiyorsa bu da fesih sebebidir. Ancak dikkat edilmesi gereken husus 8 saate kadar olan günlük çalışmalarda yarım saat, 11 saate kadar olan günlük çalışmalarda 1 saat, 11 saat üzeri olan çalışmalarda 1,5 saat zorunlu olarak dinlenme süresi kabul edilir ve işe giriş çıkış saatlerinizden düşülür.
🔹 Sigortasız Çalışma veya Eksik Primle Çalıştırma
Sigorta yapılmaması ya da prime esas kazancın eksik gösterilmesi çalışan için önemli bir fesih nedenidir. Üstelik bu durum yıllar önce yaşanmış olsa bile önemli değildir, yıllar sonra bu durumu gerekçe göstererek haklı fesih hakkınızı kullanabilirsiniz.
🔹 Psikolojik veya Fiziksel Baskı (Mobbing)
İşyerinde sürekli baskı, aşağılama ya da dışlama gibi davranışlar haklı fesih sebebidir. Ancak bu gibi durumların ispatı çok zordur. Mutlaka uzman bir iş hukuku avukatından destek alarak ispat araçlarınız hakkında danışmanlık almanız önemlidir.
🔹 İş Sağlığı ve Güvenliği Önlemlerinin Alınmaması
Sağlığınızı tehlikeye sokacak koşulların düzeltilmemesi halinde istifa değil, tazminatlı ayrılma hakkınız olur.
🔹 İşverenin Yüz Kızartıcı Suç İşlemesi veya Ahlaka Aykırı Davranışları
Taciz, tehdit, hakaret gibi davranışlar da haklı nedenle fesih gerekçesidir. Ancak bu gibi durumların ispatı çok zordur. Mutlaka uzman bir iş hukuku avukatından destek alarak ispat araçlarınız hakkında danışmanlık almanız önemlidir.
🔹 İzin Haklarının Kullandırılmaması
Yıllık izin, doğum izni gibi hakların verilmemesi de çalışanı tazminatlı ayrılma hakkına kavuşturabilir.
Haklı Fesihte Nasıl Bir Yol İzlenmeli?
- Gerekçeyi Belgeleyin
Fesih sebebinizi mutlaka yazılı olarak hazırlayın. Mümkünse mail, WhatsApp, bordro, tanık gibi destekleyici deliller toplayın. - Noter veya E-posta ile Bildirim Yapın
İşverene açık bir dille neden iş akdinizi sona erdirdiğinizi bildirin. Noterden gönderilen ihtar, en sağlam yoldur. Bazı durumlarda arabuluculuk başvurusu yapmanız da fesih iradenizi ortaya koyduğu kabul edilir. Uzman bir iş hukuku avukatından destek alın. - Avukat ile çalışın
iş davaları usul olarak birçok detayı içinde barındırır. Haklıyken haksız konuma düşmemek için mutlaka iş hukuku avukatı ile çalışın.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. İstifa edersem hiçbir şekilde tazminat alamaz mıyım?
Her durumda değil. Eğer istifa bir haklı nedene dayanıyorsa, kıdem tazminatına hak kazanabilirsiniz. Ancak istifanızda bu durumu belirtmiş olmanız zorunludur.
2. Haklı fesih ile istifa arasındaki fark nedir?
İstifa gerekçesiz ayrılma olarak halk arasında adlandırılır. Haklı fesih, yasada belirtilmiş sebeplerle sözleşmeyi feshetmektir ve tazminat hakkı verir.
3. Psikolojik baskı gördüğüm için işi bırakmak istiyorum. Tazminat alabilir miyim?
Evet. Sürekli baskı ve mobbing, ispatlandığı takdirde haklı fesih sebebidir.
4. Fazla çalıştırılıyorum ama ücret ödenmiyor. Haklı fesih sayılır mı?
Kesinlikle. Fazla mesai ücreti ödenmeyen işçi, bu durumu gerekçe göstererek iş sözleşmesini feshedebilir.
5. Sigortam eksik yatırılıyor. Bu gerekçe olur mu?
Evet. SGK primlerinin düşük gösterilmesi haklı fesih sebebidir.
6. İzin hakkım verilmiyor, bu da tazminat alabilmemi sağlar mı?
İzin kullandırılmaması, haklı nedenle fesih sebeplerinden biridir.
7. Haklı fesih yaparsam ihbar süresi vermek zorunda mıyım?
Hayır. Haklı fesihte ihbar süresi beklenmeden sözleşme derhal sona erdirilebilir.
8. İşe başladığımdan beri maaşım zamanında ödenmiyor, bu geçerli bir neden mi?
Evet. Ücretin düzenli ödenmemesi açık bir haklı fesih nedenidir.
9. Haklı fesih dilekçemi nasıl yazmalıyım?
Açık, anlaşılır ve gerekçeyi açıklayan bir yazı olmalıdır. Gerekirse avukattan destek alabilirsiniz.
10. Haklı nedenle ayrıldım ama işveren tazminatımı ödemiyor. Ne yapmalıyım?
Önce arabulucuya başvurmalı, sonuç alamazsanız dava açmalısınız.
11. Noterden ihtar göndermek zorunlu mu?
Zorunlu değil, ancak en sağlam ve resmi yoldur. E-posta da geçerlidir.
12. İşveren baskıyla istifa dilekçesi imzalattı. Tazminat hakkım gider mi?
Hayır. Baskı altında verilen istifa geçersizdir. Bu durumu ispat ederseniz haklarınızı alabilirsiniz.
13. İşten ayrıldıktan sonra da dava açabilir miyim?
Evet. Haklı fesih sonrası 5 yıl içinde dava açabilirsiniz.
14. Tazminat dışında başka hangi alacaklarım olabilir?
Fazla mesai, yıllık izin, ulusal bayram ve genel tatil ücretleri de talep edilebilir.
15. Doğum sonrası işe dönmedim, tazminat alabilir miyim?
Bu durum özel olarak değerlendirilmelidir. Sağlık veya sosyal gerekçelerle ayrılırsanız hak doğabilir.
16. Evlilik nedeniyle istifa ettim. Tazminat alabilir miyim?
Kadın çalışan evlendiği tarihten itibaren 1 yıl içinde ayrılırsa kıdem tazminatını alabilir.
17. Askerlik nedeniyle işten ayrılırsam tazminat alabilir miyim?
Evet. Erkek çalışanlar askerlik nedeniyle ayrıldıklarında kıdem tazminatına hak kazanır.
18. Emekli olduğumda işten ayrılırsam tazminat ödenir mi?
Evet. Emeklilik sebebiyle işten ayrılan çalışanlar da kıdem tazminatına hak kazanır.
19. Eşim vefat etti, psikolojik olarak çalışamayacak durumdayım. Bu gerekçe sayılır mı?
Bu tür durumlar özel olarak değerlendirilir. Doktor raporu ile desteklenirse haklı fesih mümkündür.
20. Haklı fesih yaparken nelere dikkat etmeliyim?
Sebebiniz net, ispatlanabilir ve belgeli olmalıdır. Yazılı bildirim şarttır.
Diğer yazılarımız:
Çok Çalıştığım İçin İşten Çıkarsam Tazminat Alabilir miyim?
Site Temizlik Personeli İşten Kendi İsteğiyle Çıkarsa Tazminat Alabilir mi?
Site Güvenlik Personeli İşten Kendi İsteğiyle Çıkarsa Tazminat Alabilir mi?
Site Yönetimi İşten Çıkardı Ne Yapmalıyım?
Haksız Yere İşten Çıkarma Tazminatı
SGK Çıkış Kodu Nasıl Değiştirilir, Nasıl Düzeltilir?
Konum Bilgimiz:
İş Hukuku Avukatı İstanbul – Google Haritalarımız için tıklayınız.