11 Saat Çalışanın Mola Süresi
11 Saat Çalışanın Mola Süresi? 11 saate kadar olan günlük çalışmalarda en az 1 saat, günlük çalışmanın 11 saati aşması halinde ise en az 1,5 saat süre çalışanlara dinlenme olarak verilmelidir.
Genel olarak en az mola süreleri aşağıdaki gibidir:
7,5 saate kadar yarım saat,
11 saate kadar bir saat,
11 saati aşan çalışmalarda 1,5 saat olarak belirlenmiştir.
Dinlenme Süresi Verilmeden Çalışan Ne Yapabilir?
Dinlenme süresi verilmeden çalışanlar öncelikle işverenden talepte bulunabilirler. Yine de dinlenme süresi verilmiyorsa angarya yasağı kapsamında çalışanın iş sözleşmesini haklı nedenle sonlandırması söz konusu olacaktır. Bu durumda tazminatlarınızı da alarak işten ayrılabilirsiniz.
İş akdinizi sonlandırırken haklı neden gösterebilmek ve işçilik alacaklarınızı hukuki yollarla hak kaybına uğramadan alabilmek için iletişime geçebilirsiniz.
4857 Sayılı İş Kanunu’na Göre (Madde 68) Asgari Mola Süreleri
4857 sayılı İş Kanunu’nun 68. maddesi, işçiye günlük çalışma süresine orantılı olarak verilmesi gereken asgari ara dinlenme sürelerini net bir şekilde belirlemiştir. Bu süreler, iş sözleşmeleri veya toplu iş sözleşmeleri ile artırılabilir ancak asla azaltılamaz.
Kanuna göre asgari mola süreleri şu şekildedir:
- 4 saat veya daha kısa süreli çalışmalarda: 15 dakika
- 4 saat ile 7.5 saat arası (7.5 saat dahil) çalışmalarda: 30 dakika (yarım saat)
- 7.5 saatten daha uzun süreli çalışmalarda: 1 saat (bir saat)
Yargıtay Kararları Işığında Uzun Çalışmalarda Ara Dinlenme
İş Kanunu, 7.5 saati aşan tüm çalışmalar için standart olarak 1 saat mola süresi öngörmektedir. Ancak Yargıtay, günümüz çalışma koşullarını ve özellikle 11 saati aşan uzun vardiyaları göz önünde bulundurarak, bu sürenin yetersiz kalabileceğine hükmetmiştir.
Yargıtay’ın yerleşik kararlarına göre, fiili çalışma süresine göre uygulanması gereken ara dinlenme süreleri şu şekilde genişletilmiştir:
- 7.5 saat ile 11 saat arası (11 saat dahil) çalışmalarda: 1 saat (Bu süre İş Kanunu ile uyumludur.)
- 11 saati aşan çalışmalarda: 1.5 saat (bir buçuk saat)
- 14 saat ve üzeri çalışmalarda: 2 saat
Fazla Mesai Hesabında Ara Dinlenmenin Rolü
Ara dinlenme sürelerinin en kritik olduğu nokta, fazla mesai (fazla çalışma) ücretlerinin hesaplanmasıdır. Kural olarak, ara dinlenme süreleri çalışma süresinden sayılmaz ve bu süreler için işçiye ücret ödenmez (eğer sözleşmede aksi kararlaştırılmamışsa).
Yargıtay, fazla mesai hesaplaması yapılırken, işçinin toplam çalıştığı süreden (örneğin işe giriş ve çıkış saatleri arasındaki toplam zamandan), o çalışma süresine denk gelen Yargıtay onaylı mola süresinin düşülmesi gerektiğine karar vermektedir.
Örnek: Eğer bir işçi sabah 08:00’de işe başlayıp akşam 21:00’de işten ayrılmışsa, toplam 13 saat iş yerinde kalmıştır. Bu işçinin fazla mesaisi hesaplanırken, 13 saatlik çalışma (11 saati aştığı için) 1.5 saat ara dinlenme süresi düşülerek hesaplanmalıdır. Yani, fiili çalışma süresi 11.5 saat olarak kabul edilir.
Özet ve Sonuç
İşçinin mola hakkı, keyfi bir uygulama değil, 4857 sayılı İş Kanunu ve Yargıtay kararlarıyla korunan temel bir haktır. İşverenlerin, hem işçinin sağlığını korumak hem de olası bir davada yüklü fazla mesai tazminatlarıyla karşılaşmamak için bu sürelere riayet etmesi zorunludur. Özellikle 11 saati aşan çalışmalarda 1 saatlik mola süresinin yetersiz olduğu ve 1.5 saat uygulanması gerektiği unutulmamalıdır.
İş Kanunuyla ilgili diğer yazılarımızı okumanızı öneririz.
İş Kanunu 25.Madde – İşverenin Haklı Nedenle Fesih Hakkı
İşçi Hangi Hallerde Kıdem Tazminatına Hak Kazanır
İş Kanunu 24.Madde – İşçinin Haklı Nedenle Fesih Hakkı
Ayrıntılı bilgi için : 0532 263 86 59